Water

Drinkwater lijkt misschien goedkoop, maar het is eigenlijk een van de meest waardevolle dingen die we hebben. Water is essentieel voor leven op aarde. Van al het water dat er is, is maar 1% zoet en dus drinkbaar; de rest is zout en ongeschikt voor consumptie. Het drinkbare water vinden we vooral in grondwater of in rivieren en meren.

Over de hele wereld hebben veel mensen te maken met een tekort aan drinkwater, en het kost veel geld om vervuild water te reinigen. Daarom is het cruciaal om zorgvuldig met ons drinkwater om te gaan, ook al lijkt het nog zo normaal. De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor de vervuiling van de grond, wat het risico met zich meebrengt dat schoon water in de toekomst veel duurder kan worden of zelfs schaars wordt.

Gemiddelde prijs voor water in Nederland

In 2024 betalen huishoudens gemiddeld € 2,39 per kubieke meter (1.000 liter) drinkwater. Dit is een stijging van 20 cent ten opzichte van 2023, toen de prijs nog € 2,19 was. Deze toename van 9,4 procent komt door inflatie en hogere kosten. Er zijn namelijk steeds meer investeringen nodig om voldoende drinkwater van goede kwaliteit te kunnen blijven leveren.


Waarom is de rekening zo hoog als water zo goedkoop is?
Dat komt omdat de waterrekening niet alleen de kosten voor water zelf bevat, maar ook verschillende andere kosten. De prijs van drinkwater bestaat uit verschillende kosten die drinkwaterbedrijven maken voor de productie en levering, zoals bijvoorbeeld onder andere bronbescherming, transport en personeelskosten. Een groot deel van deze kosten gaat naar de zuivering, omdat waterbronnen steeds vaker vervuild zijn en extra zuiveringsmaatregelen nodig zijn.

Belastingen en heffingen op water

Daarnaast komt er nog bijna 30 procent belasting bovenop de waterkosten. Dit zijn de btw, de belasting op leidingwater (BoL) en de provinciale grondwaterheffing. Het ministerie van Financiën bepaalt elk jaar het BoL-tarief, en hoeveel je betaalt, hangt af van je waterverbruik. Zo probeert de overheid zuinig watergebruik te stimuleren. De provinciale grondwaterheffing verschilt per provincie. Maar denk ook aan rioolrecht, afvalstoffenheffing, waterzuiveringsheffing en andere gemeentelijke of provinciale belastingen.

Waterschapsbelasting

Daarnaast heffen de waterschappen belastingen voor het onderhoud van dijken en het beheer van oppervlaktewater. Maar ook gemeentes en provinciën spelen een rol. Dit betekent dat je met meerdere instanties te maken kunt krijgen als het gaat om de inning van “de” waterrekening.

Voor meer informatie over waterschapsbelasting en andere water gerelateerde zaken kun je ook terecht op deze pagina over Waterschapsbelasting.

Waterbedrijven in Nederland

In Nederland wordt het drinkwater tegenwoordig door tien waterleidingbedrijven geproduceerd en gedistribueerd.
Dat zijn de volgende bedrijven:

Kan ik kiezen bij wie ik mijn water koop?

Nee, helaas niet. Drinkwaterlevering is een monopolie in elke gemeente, wat betekent dat je gebonden bent aan het drinkwaterbedrijf dat in jouw regio actief is. Je kunt dus niet kiezen voor een andere aanbieder, tenzij je naar een andere gemeente verhuist waar de tarieven lager zijn.

 

Waterrekening

De rekening voor schoon drinkwater betaalt je aan het waterbedrijf bij jou in de regio. Wat staat er in mijn waterrekening?

  • Waterverbruik: er wordt in de meeste gebouwen gebruik gemaakt van watermeters. Hiermee kan precies worden berekend hoeveel water er verbruikt is. Heeft jouw woning geen eigen watermeter dan kan niet precies worden vastgesteld hoeveel water je werkelij verbruikt . Je betaalt dan het aantal eenheden voor jouw woning.
  • Vast bedrag: naast het aantal m3, of het aantal eenheden waterverbruik voor jouw woning, betaal je dus ook voor het beheer en onderhoud van de waterleidingen. Het is een vast bedrag dat jaarlijks wordt vastgesteld door het waterbedrijf en per maand of kwartaal wordt doorberekend.
  • Belasting op Leidingwater (BoL): BoL is een milieubelasting waarmee de overheid ons probeert te stimuleren om zuiniger omte gaan met water. De hoogte van BoL is afhankelijk van jouw waterverbruik. Wanneer u méér dan 300 m3 water verbruikt dan betaalt je geen BoL over het verbruik boven de 300 m3.
  • BTW: we betalen 9% BTW over alle bovenstaande waterkostenposten.
Gemiddelde waterrekening per maand


Soort huishouden                        Gem. jaarlijks verbruik                Gem. kosten per maand
1-persoonshuishouden                             66 m³                                              € 15,50
2-persoonshuishouden                             95 m³                                              € 19,50
3-persoonshuishouden                             123 m³                                            € 23,00
4-persoonshuishouden                             163 m³                                            € 28,50

Hoge waterrekening?

Heb je de indruk dat je een té hoge waterrekening ontvangt? Er kunnen verschillende redenen zijn voor een hoog waterverbruik, met dus als gevolg een hoge waterrekening. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:

  • Je woont met meerdere personen dan vorig jaar in één huis;
  • Je bent vaker thuis;
  • Heb je last van een lekkage gehad?
  • Of misschien lekt er een leiding?
  • Geef je de meterstand wel door? Als je de actuele waterstand niet doorgeeft dan zal het waterbedrijf maakt een inschatting maken op grond van jouw waterverbruik van vorige jaren. Deze kan hoger uitvallen dan wat je nu in realiteit verbruikt. Misschien is het verstandig om de meterstand jaarlijks door te geven.
Check je meterstand

Weet je nog steeds niet goed waarom jouw waterrekening zo hoog is? Check dan bijvoorbeeld zelf de meterstand. Vergelijk de meterstand op de jaarafrekening met de watermeterstand vandaag.

  • Is de meterstand van vandaag iets hoger? Dan is dat niet vreemd. Je hebt water verbruikt tussen het moment van doorgeven van de meterstand en nu.
  • Is de meterstand van vandaag een stuk hoger? Misschien is er iets aan de hand. Check de watermeter.
  • Is de meterstand veel lager? Dan is er een verkeerde inschatting gemaakt door het waterbedrijf of misschien heb je de meterstand verkeerd afgelezen en doorgegeven.

Gemeentelijke rioolrechten
De Nederlandse gemeentes heffen verschillende belastingen, waaronder ook belastingen voor schoon water in de gemeente. Deze worden rioolrechten, rioolheffing, rioolbelasting of rioolrecht belastingen genoemd. Even kort een klein overzicht en enkele voorbeelden.

Rioolheffing

Rioolheffing (rioolrecht) is een belasting die door uw gemeente worden geheven voor de bekostiging van het beheer en onderhoud van de riolering in de gemeente.

Wat valt er onder rioolbelasting?

De gemeente gebruikt het geld van de rioolbelasting (rioolrecht belasting) onder andere voor:

  • De inzameling, afvoer en zuivering van afvalwater;
  • De afvoer van bijvoorbeeld regenwater;
  • Het beheersen van het grondwaterpeil in de gemeente;
  • Het onderhoud van bijvoorbeeld sloten, greppels en vaarwegen.
Wie betaalt de rioolheffing?

De rioolheffing wordt over het algemeen betaald door zakelijk gerechtigden (doorgaans eigenaren) of gebruikers van huizen en/of (bedrijfs)gebouwen die belangen hebben bij beheer en onderhoud van de riolering door de gemeente.

Aanslag rioolrecht

Iedere gemeente bepaald zelf wie er rioolheffing betaalt. Men kan bepalen dat de eigenaar, rioolrecht eigenaar betaalt. Maar men kan ook de gebruiker van een object rioolrecht laten betalen Gemeenten kunnen er ook voor kiezen beide partijen te laten betalen in een gecombineerde heffing. Welke keuze uw gemeente heeft gemaakt, kun u vinden in de verordening rioolheffing van de gemeente.

Tarief rioolrechtbelasting

Het tarief rioolrechten is afhankelijk van de grondslag waarop de gemeente de rioolheffing baseert. Er zijn verschillende grondslagen maar veelgebruikte grondslagen zijn een vast bedrag per eigendom en een heffing naar de hoeveelheid afgevoerd water.

Voorbeeld 1 rioolrecht belasting

Een gemeente in Nederland heeft de rioolrechten belasting verdeeld over verschillende rubrieken:

  • Rioolrechten (RIOE)-Rioolrecht alle objecten: is een vast bedrag door de gemeente vastgesteld.
  • Rioolrecht (RIET)-Rioolrecht (eigenaar) afwijkend: is een vast bedrag door de gemeente vastgesteld.
  • Rioolrecht (RIEK)-Rioolrecht alle objecten: is een vast bedrag door de gemeente vastgesteld.
  • Rioolafvoerrecht (RIOB)-Woningen en niet-woningen: het bedrag is afhankelijk van het afgevoerd water. Het kan zijn dat de gemeente bijvoorbeeld voor de afvoer van water tot 500m3 geen rioolafvoerrecht berekend. Er zijn verschillende verbruikscategorieën voor grootverbruikers met daaraan verbonden de kosten per m3 afgevoerd water.
Voorbeeld 2 aanslag rioolrechten

Een andere Nederlandse gemeente berekent afgevoerde water per perceel en rekent hierbij in categorieën m3 afvoer en vaste bedragen per categorie. Zoals bijvoorbeeld:

  • Per perceel met een waterverbruik van 0 m3 – 500 m3 een vast bedrag;
  • Per perceel met een waterverbruik van 501 m3 – 1000 m3 een vast bedrag;
  • Per perceel met een waterverbruik van 1001 m3 – 1500 m3 een vast bedrag;
  • Opslag voor elke 500 m3 (of gedeelte daarvan) waterverbruik boven 1500 m3 een vast bedrag.
Voorbeeld 3 aanslag rioolheffing

In een andere gemeente is het een stuk eenvoudiger: daar hanteert de gemeente een vast bedrag voor het rioolrecht (RIOG), dat gewoon onder de naam Rioolrecht (gebruiker) op de rekening staat.

Hoe kan je besparen op jouw waterrekening?

Wat kost het eigenlijk om de was te doen? En hoe zit het met een verfrissende douche of een lekker warm bad? De kosten zijn afhankelijk van een aantal factoren: de manier waarop je het water verwarmt en de hoeveelheid water die je verbruikt. Tijdens een korte, snelle douche verbruik je veel minder water dan een luxe bad. Ga wat bewuster met je water- en je algehele energieverbruik (gas en elektra). Maak afspraken met elkaar. Je zult er niet alleen geld mee besparen, maar je draagt ook een steentje bij aan het milieu. Dus, of je nu de was doet of jezelf verwent met een bad, het is goed om te weten wat het allemaal kost!

Vrijstelling heffingen

In sommige gevallen kun je een vrijstelling van bepaalde heffingen aanvragen bij de gemeente. Hiervoor moet je wel bereid zijn om je persoonlijke financiën te delen en wat tijd te investeren in de nodige administratie. Met de hulp van een budgetcoach of gewoon met een beetje geduld kan het de moeite waard zijn. Het kan namelijk zo zijn dat je met deze vrijstellingen honderden euro’s kunt besparen!

Andere nutsvoorzieningen

Naast water hebben we ook gas en elektriciteit nodig. Meer informatie over deze twee nutsvoorzieningen vind je op deze pagina.